NECATI CUMALI - Een provincienest

EEN PROVINCIENEST

Op de gezichten die ik terugzie
Stond een vreemde angst te lezen
Elke keer dat ik eraan terugdenk
Op de markt, in het koffiehuis
Verdonkeren de gezichten als het water van een bron

De mannen daar zijn altijd lusteloos
Ze werken hard verdienen weinig zeggen niet veel
Ze zitten altijd vol woede
Voor een hoofdknik slaan ze hun vrouw
Leggen ze een hinderlaag schieten een man neer

Alle mensen die ik daar kende
Keken bevreesd op naar de lucht
Keken bevreesd naar de zee
Waren bang voor God, bang voor de dood
Bang voor de veldwachters
Bang voor de ambtenaren van de regering


Naar de Engelse vertaling van Nermin Menemencioğlu


www.alberthagenaars.nl

AFRIZAL MALNA - De machine die schaduwen vastnaait

DE MACHINE DIE SCHADUWEN VASTNAAIT

Hallo Ulrike Draesner

Nacht, vóór het holst van de nacht. Boeken ontdoen zich van de echtgenoot voordat hij zijn mannelijkheid verliest. Afstand die nooit verandert tussen de lijsten van de inkomende en uitgaande post. Een operatiemes op het scherpst van de taal, flessen met infuusvloeistof van achter de poorten van Berlijn halen de nachtlampen weg. De maat van een overhemd kan niet de schaduw vergroten van een man buitenshuis. Wat poëzie is, vraag jij. Tussen taalcursussen, het verplaatsen van stadscultuur van een muurschildering van de East Side Gallery naar een andere muur, en de geur van boter realiseert een tong tussen mespunten. De onttakeling van herinneringen vanaf de baarmoeder tot aan de karkassen van vliegtuigen. En lager nog tot het besef van een geweldige rotzooi. Je merkt dat poëzie jouw ziel grijpt om de schaduwen van de taal te ondergaan en de ruimte daarvan heeft noch buitenkant noch binnenkant. De zwaartekracht van de liefde doet de afstand tussen werelddelen teniet, voert een Indiaas kind naar jouw knuffels. Maar hoger nog, woorden die elke vorm van vertegenwoordiging ondermijnen. Van ’s avonds tot na middernacht. Je ervaart dat de wanden van je huis nog steeds elke herinnering voelen die uit de geschiedenis ontsnapt, door te lezen, op de manier zoals ik heb geleerd. Bruggen waar verhalen over binnenkomen. Wat poëzie is vraag ik me af: een afgescheurd treinkaartje op station Beusselstrasse, dat een windvlaag oproept tot aan de Rosenthaler Platz. Het verschuiven van poëzie tussen de continenten, van de valstrik van de woorden, van elke vertaling die naar een wond stinkt. Ik steek mijn armen in de taal, jij plant een wit seizoen in jouw glimlach. Ik kan nog steeds de kruiden ruiken die ik ooit achterliet, die me in de war brengen tussen Javaanse tierelantijnen en mijzelf die vermenigvuldigd word in het kopieerapparaat. De nacht is nu bijna voorbij. Wat is poëzie? Wij allen zijn de afbeelding van de taal. De schaduwen zijn afgebladderd. Het licht uit elke baarmoeder halen die leven wil geven. Wat poëzie is: een naaimachine die de schaduwen lijf na lijf vast blijft stikken. Een geluidloos opflakkeren in verlaten kleren. Nacht, een nanacht die niet meer hier is.



MESIN JAHIT BAYANGAN

Hallo Ulrike Draesner

Malam, sebelum agak malam. Buku-buku mengaborsi suami, setelah suami mulai kehilangan lelaki. Radius yang tidak pernah berubah antara daftar surat masuk dan surat keluar. Pisau bedah di ujung bahasa, botol infus dari balik gerbang Berlin, mengaborsi lampu-lampu malam. Ukuran kemeja yang tidak bisa memperbesar bayangan lelaki di luar rumah. Apakah puisi, tanyamu: di antara kursus-kursus bahasa, memindahkan kultur kota dari mural East Side Gallery ke ke tembok yang lain, dan bau mentega yang menciptakan lidah di antara pisau. Dekonstruksi memori dari rahim ke bekas reruntuhan pesawat. Lebih turun lagi ke rasa berantakan. Kau rasakan, puisi mengambil jiwaku untuk mendapatkan bayangan bahasa, ruangnya yang tak punya luar dan tak punya dalam. Grafitasi cinta yang melampaui benua, menyentuh anak seorang India dalam pelukanmu. Lebih naik lagi, kata yang meruntuhkan setiap representasi. Agak malam setelah malam. Kau rasakan, dinding-dinding rumah masih merasakan setiap memori yang melepaskan diri dari sejarah, dengan membaca, melalui dan mengalami membaca. Jembatan-jembatan yang mengantar cerita. Apakah puisi, tanyaku: sebuah potongan tiket kereta di stasiun Beusselstrasse, menciptakan bayangan angin ke Rosenthaler Platz. Memindahkan puisi antar benua dari perangkap kata, dari setiap terjemahan yang mencium bau luka. Aku masukkan lenganku ke dalam bahasa, kau tanam musim berwarna putih dalam senyummu. Aku masih bisa mencium rempah-rempah yang melangkah di belakangku, memunggungi waktu, merayuku antara dekorasi Jawa dan aku yang diperbanyak dalam mesin foto copy. Malam, setelah melalui malam. Apakah puisi. Kita potret bahasa. Bayangan mengelupas. Mengaborsi cahaya dari setiap rahim yang ingin melahirkannya. Apakah puisi: mesin jahit yang terus menjahit bayangan antara tubuh dan setelah tubuh. Membuat kobaran sunyi dalam pakaian yang telah ditinggalkan. Malam, setelah malam tidak lagi di sini.


Vertaald in samenwerking met Siti Wahyuningsih, in opdracht van het festival 'The Maastricht International Poetry Nights', 2014.



www.alberthagenaars.nl

HANS K. WEHREN - Centraal station

CENTRAAL STATION

Betonnen lijf en marmergevel
met de muil
van een meervoudige wal,
breedbuikig opgeslagen
tegen stalen wirwar
die zich in het perspectief verliest.
Rusteloos zijn de uren
onder de met gifwolken
gevulde glasstolp,
niet vragend naar de zin
van aankomst
en vertrek.


Großstadtbahnhof - Uit: Unter Tage, über Tage, 1966.



www.alberthagenaars.nl

CHAIRIL ANWAR - Ik

IK

Wanneer mijn tijd gekomen is
Wil ik van niemand medelijden
Ook niet van jou

Dat gesnotter kan ik wel missen!

Ik ben een wild beest
Verdreven door de eigen soort

Zelfs wanneer kogels in mij slaan
Drijf ik nog in razernij een wig

Ondanks wonden en gif val ik aan
Blijf ik aanvallen

Tot de schroeiende pijn verdwijnt

Het kan me niks meer verdommen

Nog duizend jaar wil ik leven!






AKU

Kalau sampai waktuku
Kumau tak seorang 'kan merayu
Tidak juga kau

Tak perlu sedu sedan itu!

Aku ini binatang jalang
Dari kumpulannya terbuang

Biar peluru menembus kulitku
Aku tetap meradang menerjang

Luka dan bisa kubawa berlari
Berlari

Hingga hilang pedih peri

Dan aku akan lebih tidak peduli

Aku mau hidup seribu tahun lagi!






Gepubliceerd in Pemandangan onder de titel 'Semangat' (Geest), 1943
Foto van de dichter: onbekend
Foto's van de buste: © Albert Hagenaars, 21 augustus 2014
Locatie van het monument: Jalan Majapahit, Malang, Java, Indonesië







www.alberthagenaars.nl

JEAN-BAPTISTE TATI LOUTARD - Terugkeer naar Congo

TERUGKEER NAAR CONGO

Baobab boom

Baobab boom! Ik ben gekomen om mijn wezen opnieuw te planten
Dicht bij jou en mijn wortels met de jouwe te laten verstrengelen;
Ik bied mezelf in dromen jouw knoestige armen
En ik voel me gesterkt wanneer jouw krachtige bloed
In het mijne vloeit.
Baobab boom! “De man draagt de waarde van zijn wapens”.
Dat is het plakkaat dat op elke poort van deze wereld hangt.
Waar ga ik de benodigde kracht putten voor alle strijd
Als ik me niet met jou in de rug schrap kan zetten?
Baobab boom! Wanneer ik onder verdriet gebogen ga
Omdat ik de wijs van elk lied verloren heb;
Beroer dan voor mij de roep in de keel van je vogels
Opdat die me kunnen overhalen te leven.
En wanneer de grond onder m’n voeten het begeeft
Laat me dan de aarde aan jouw voet loswoelen:
Moge zij op zachte wijze mij dan weer bedekken!

Uit: ‘Six Poètes d’Afrique Francophone’, 1998.



VERSCHEURDHEID

Gedurende heel wat jaren van gemeenschappelijk leven
Eén huid glinsterend tot leven komend
Zijn wij vurig ongevoelig gebleven
Voor de veranderingen van het werelddeel
Van de Zuidkaap tot de Zuilen van Hercules
Vloeiden de tranen soms slechts van een teveel aan vreugde
Jij die volgens mij kon bijten tot in de ziel
vanaf de geboorte de toestroom van liefde droeg
Hebt me verlaten zonder kreet en zonder voorteken
Bent op drift geraakt in schrikaanjagende wateren
Tot aan de troebele afvoer van de dood.


Uit: ‘Six Poètes d’Afrique Francophone’, 1998.

www.alberthagenaars.nl

ALFRED LICHTENSTEIN - Toch zal het oorlog worden

TOCH ZAL HET OORLOG WORDEN

Toch zal het oorlog worden. De vrede heerste al te lang.
Dan is het uit met de pret. Trompetten schetteren
Tot diep in je hart. En alle nachten staan in brand.
Je klappertandt in tenten. Je hebt het bloedheet. Je rammelt.
Verdrinkt. Wordt overhoop geschoten. Bloedt leeg. Akkers reutelen.
Kerktorens storten in. De verte staat in vlammen.
De winden snokken. Grote steden gaan ten onder.
Aan de horizon onweren de kanonnen.
Uit de heuvels stijgt aan alle kanten een witte damp op.
En rond je kop exploderen de granaten.


Uit: Gesammelte Gedichte. 1962

www.alberthagenaars.nl

YOSA BUSON - Vijf haikoe

*

De slag van een bijl
in het verwinterde woud
de geur beneemt me



*

De pruimelaar bloeit
de meisjes van het bordeel
kopen een ceintuur



*

Een vogel krijt luid
het geluid van het water
wordt zwart rond de fuik



*

Men werkt op het land
zelfs de onbeweeglijke
wolk is verdwenen



*

Aangrijpender nog
bij lantaarnlicht het bidden
in koude nachten



Naar een Franse vertaling



www.alberthagenaars.nl

LUCIE BROCK-BROIDO - Middeleeuws warme tijd

MIDDELEEUWS WARME TIJD

Voor het IJzeren Gordijn, voor de droeviger
Eeuw, die waarin ik geboren ben als
Een kleine Kosmonaut, kruipend door bomkraters
Met meneer White, de conciërge van school
Die kolen schepte terwijl ik in het prieel
Van mijn eigen wereldje zat, binnen was het zo warm.
Die ijstijd duurde niet lang, een paar honderd jaar maar
Ongeveer duizend jaar geleden. Dat was voordat knopen
En knoopsgaten als sluitingen beschouwd werden,
Voordat een rechter schoen weet had van een linker.
Het haar van mijn moeder was rossig, ergens waar
          Het zelfs kouder is dan het ooit weer zal zijn.
Alles wat ik ooit verlangde-
Een dartel springende Dalmatiër waargenomen in een sneeuwbui.



Uit: Stay, Illusion
Uitgave: Alfred A. Knopf, Borzoi Books, New York, 2013
Foto: nog niet bekend
Omslag: De Wilton Diptiek (detail), Anoniem werk uit de 14e eeuw
Many thanks to good old Ken Craig in Alabama







www.alberthagenaars.nl

LANDUNG SIMATUPANG - De man aan tafel

DE MAN AAN TAFEL

Een stapel papier op tafel zegt:
“Kom op, wij zullen eens even roddelen!”
De boeken willen schreeuwen vanaf de schappen
De klok tikt vanuit de klankkast
“Ja kom, laten we roddelen,
bij de geur van verse koffie”
De vulpen fluistert tussen de vingers
“Het enige bewijs dat de wereld niet dood is,
ben jij, ja jij daar op de stoel,
wij proberen je niet om te brengen
met al onze roddels,
onze roddels die alleen in jouw hoofd zitten...”



Deze vertaling kwam tot stand in samenwerking met Siti Wahyuningsih



ORANG DI BELAKANG MEJA

Tumpukan kertas di atas meja bilang:
“Yuk, kita bergunjing!”
Buku-buku pingin teriak dari rak
Waktu berdetak-detak dari dalam kotak
“Sembari menghirup ruap kopi,
ayolah bergunjing”
bisik bolpen di sepit jari
“Satu-satunya bukti dunia tak mati,
hai sosok yang dongkrok di kursi,
adalah upaya kita membikinnya tak mati
dengan gunjingan kelompokan,
dengan gunjingan kepala sendiri…”



Uit: Sambil Jalan… (1970 – 1995)
Uitgave: Yayasan Adikarya IKAPI / The Ford Foundation, 1999
Foto: © Albert Hagenaars, Yogyakarta 2008







www.alberthagenaars.nl

PER HØJHOLT - De onmiskenbare merel

DE ONMISKENBARE MEREL

Een merel vloog aan
vanuit de mist

hij zit hier nu
te zingen in een natte bergpijnboom

spoedig zal hij terugvliegen
de natuur in



Naar de Engelse vertaling van 'Den tydelige solsort' (1977) door John Irons in 100 DANISH POEMS - From the Medieval Periode to the Present Day. Geselecteerd en geredigeerd door Thomas Bredsdorff en Anne-Marie Mai. Museum Tusculanum Press / University of Washington Press, 2011.






www.alberthagenaars.nl

MARION McCREADY - De Rode Weg

DE RODE WEG

De ochtendgeur van de lente
kleurt de lucht
boven de Rode Weg.

Zoon,
sluit je ogen.

Slik deze bittere vlinder in,
laat zijn vleugels zich in jouw keel ontvouwen
(als wij onszelf vastsnoeren)

Moeder, vader,
op wolkenhoogte,
de wolken vormen kruisen in de lucht.

Zoon,
kom.
God zal ons grijpen.

Het vorstbevingerde gras zal schreien
om alleen al onze gebroken botten
(de meubelstukken van onze ziel),

want wij bewonen de lucht.


Contemporary Literary Horizon 35, jrg. 6, no. 3, mei-juni 2013 Eerder verschenen in de bundel Vintage Sea, Calder Wood Press, 2011


www.alberthagenaars.nl

SITOR SITUMORANG

HOLLANDSE AQUAREL

Voor B.L. Brouwer

I

In het graan vangt
het gloeien van de rijpe aren aan-
Hemelblauw

Het hoogseizoen zet in
over bloemenvelden-
Gekwetter van vogels

Steden openen zich
verleggen grenzen-
Beteugeling van het hart

Ademloze wensdromen
in de vorm van water-
Holland



II

Heldere polderkavels
vervlieten als woonboten
in wolkenranden
temidden van een te blauwe
oneindigheid

en de uitgestrekte groene plassen
waar molens water scheppen
in de schaduw van bomen
tussen de bruggen
langs de vliet

Heel het lijf van de dag
samenspel van zon, wind en haven
al het stuifmeel
bijna verstoven


Aquarel Holland
Vertaald in samenwerking met Siti Wahyuningsih Hagenaars
Foto: ?


www.alberthagenaars.nl